Ambtenarenstatus en gezondheid: Emma mag geen ambtenaar worden

Emma wilde ambtenaar worden. Ze is 19 jaar oud als ze wordt aangenomen voor een duale studie en speciaal daarvoor verhuist ze naar Berlijn. Maar dan gooit een medisch onderzoek roet in het eten: omdat Emma enkele jaren geleden in psychologische behandeling is geweest, mag ze geen ambtenaar worden.

Veel mensen zijn bang voor zo’n afwijzing. Getroffenen zien zelfs af van ondersteuning uit angst dat ze later geen kans meer maken op een ambtenarenstatus. In plaats van hen aan te moedigen, stuurt het systeem een ​​noodlottige boodschap: degenen die hun problemen toegeven en hulp zoeken, worden gestraft.

Ambtenaren zijn werknemers van de staat. De staat heeft er belang bij dat zij op de lange termijn kunnen blijven werken. Daarom moeten sollicitanten een medisch onderzoek ondergaan voordat ze in overheidsdienst worden benoemd. Meestal omvat dit een medisch anamneseformulier waarin gevraagd wordt naar eerdere ziektes. De mate waarin psychologische diagnoses of andere reeds bestaande aandoeningen openbaar gemaakt moeten worden, verschilt per staat. Bij het onderzoek worden ook gezondheidscontroles uitgevoerd, zoals het meten van de Body Mass Index. Volgens de Berlijnse Onderwijsraad komt het slechts in enkele gevallen voor dat een benoeming in de ambtenarij om gezondheidsredenen wordt afgewezen.

Maar de getroffenen geven aan dat ze helemaal geen hulp zoeken, uit angst voor de gevolgen. Of ze zoeken naar alternatieven: toekomstige leraren krijgen de mogelijkheid om schoolpsychologische ondersteuning te krijgen. Andere getroffenen financieren de hulp uit eigen zak om te voorkomen dat hun medische gegevens worden ingevoerd – een financieel voorrecht dat niet iedereen zich kan veroorloven.

Psycholoog Fredi Lang van de Duitse Beroepsvereniging van Psychologen adviseert om psychische problemen helemaal niet aan te pakken. Aanvragers hoeven zich niet te verantwoorden. De medische functionarissen zouden op individuele basis moeten aantonen dat potentiële ambtenaren de dienst voortijdig zouden verlaten vanwege een psychische aandoening. Uitsluiting is eerder een uitzondering. Integendeel, als een behandeling succesvol is, ben je daarna veerkrachtiger.

Maar zolang er geen transparantie is voor aanvragers, zullen sommigen terughoudend blijven om psychologische hulp te zoeken.

Emma bleef in Berlijn en maakte carrière in start-ups. Een tweede poging om ambtenaar te worden, zit er voor haar niet in. De angst om opnieuw afgewezen te worden, is te groot.