'Kunst is de enige manier om het systeem te ontlopen': schrijfster Laura Esquivel, een van de gasten bij CELAC

De Mexicaanse schrijfster Laura Esquivel sprak met EL TIEMPO over onderwijs, kunst en politiek tijdens haar bezoek aan Santa Marta, waar ze een van de gasten is in het culturele gedeelte van Celac.

De auteur van 'Like Water for Chocolate' reflecteerde op de rol van vrouwen, bioculturalisme en de dringende noodzaak om terug te keren naar voorouderlijke kennis. Haar lezing, 'Creation: A Political Act and an Act of Resistance', vindt plaats in de alternatieve zaal van het Santa Marta Theater op zondag 9 november om 15.00 uur. Ze wordt vergezeld door Patricia Ariza en Julia Buenaventura.

We kunnen alleen bijdragen met onze woorden, onze aanwezigheid en onze voorstellen. Ware transformaties ontstaan ​​vanuit de mensen, vanuit gemeenschappen die hun verleden herontdekken. Verandering komt niet van internationale organisaties, maar van binnenuit, van micro- tot macroniveau.

Kunst zelf is een daad van verzet. Ik heb altijd geloofd dat educatie via kunst moet plaatsvinden. Pas wanneer verbeelding een rol speelt, beginnen we de werkelijkheid te veranderen. Zoals Augusto Boal zei: wanneer je je voorstelt dat je de wereld verandert, verander je die al, want gedachten en woorden zijn energie.

Herwaardering van de natuur en voorouderlijke kennis. Landen zoals Colombia hebben heilige reservaten bewaard die een schat voor de mensheid vormen. We moeten terugkeren naar het planten, naar het vragen aan grootmoeders en genezers hoe we het leven kunnen zegenen. Dit is geen kennis van Harvard; het is de kennis van de aarde.

Ik heb het niet alleen over vrouwen; ik heb het over het vrouwelijke, dat ook in mannen aanwezig is. Het is de energie van verzorging, van cultivatie, van leven. In de afgelopen honderd jaar is 70% van de zaden ter wereld verloren gegaan, en dat heeft te maken met het verbreken van onze verbinding met het vrouwelijke, met de aarde zelf.

De meesten zijn misleidend omdat ze reageren op externe economische modellen. Onze boeren verlaten de maïsteelt om coca te verbouwen. Beleid moet de landbouw, cacao, maïs en aardappelen hun waardigheid teruggeven. Cultuur is onlosmakelijk verbonden met het land: zonder natuur is er geen cultuur.

Het betekent dat we begrijpen dat cultuur voortkomt uit het leven om ons heen. Er is geen cultuur zonder land, zonder water, zonder gemeenschap. Maar we leven in een onderwijsmodel dat ons leert gehoorzamen, niet creëren. We hebben onderwijs nodig dat bewuste ongehoorzaamheid aanleert.

Het is gebouwd op gehoorzaamheid. Vanaf de kleuterschool leren kinderen te wachten op toestemming, zelfs om naar het toilet te gaan. Dit onderdrukt hun wil, die de grootste gave is die we bezitten. We moeten ongehoorzame wezens opvoeden, die in staat zijn tot handelen, tot het transformeren van hun omgeving, niet tot het zich eraan onderwerpen.

Ik heb haar pad met vreugde gevolgd. Het is een verhaal over vrouwen die de wereld van binnenuit veranderen. Ik ben het niet eens met de HBO-versie: zij hebben een verhaal over emoties en traditie omgezet in een roman over revolutie. Mijn verhaal gaat over innerlijke alchemie, niet over wapens.

Het is een collectieve biografie. Ik groeide op in een wereld zonder plastic, waar iedereen elkaar kende en dingen deelde. We geloofden dat moderniteit vooruitgang betekende, en uiteindelijk zaten we midden in afval en eenzaamheid. Maar we kunnen nog steeds terug: er zijn andere manieren van leven, eenvoudiger en humaner.