Victor D. Cha en Ramón Pacheco: "De oorlog in Oekraïne heeft het Noord-Koreaanse regime gered."

In de vroege ochtend van 10 augustus 1945 vond er een spoedvergadering plaats in het kantoor van John McCloy in het Pentagon. De USSR, die slechts twee dagen eerder de oorlog aan Japan had verklaard, nadat de bommen al op Hiroshima en Nagasaki waren gevallen, rukte op naar het Koreaanse schiereiland. In tegenstelling tot de Amerikaanse troepen, die zich op meer dan 1.000 km afstand op het Japanse eiland Okinawa bevonden, hoefde Stalin alleen de grens over te steken die de twee landen eeuwenlang van elkaar scheidde. Er moest snel iets gebeuren. Het idee was om het schiereiland op te delen. Zo wonnen ze tijd en konden ze voorkomen dat het Rode Leger het hele schiereiland zou bezetten. John Mcloy vroeg vervolgens aan kolonels Charles H. Bonesteel en Dean Rusk om snel een grens te trekken die het land in tweeën deelde: ze hadden 30 minuten.

De twee trokken zich terug in een aangrenzend kantoor om de scheidslijn zo ver noordelijk te zoeken als de Sovjets zouden accepteren . Ze hielden er rekening mee dat de Amerikaanse troepen machteloos zouden zijn als de Russen Seoul zouden bereiken, zoals Dean Rusk zich later herinnerde. – Conceptmemorandum aan de gezamenlijke stafchefs. 12 juli 1950. Nationaal Archief–. Onder grote druk pakte Bonesteel een kaart uit het tijdschrift National Geographic en probeerde een grenslijn te vinden om de hoofdstad binnen de Amerikaanse zone te houden. Omdat hij geen eenvoudig te identificeren geografische markering kon vinden, keek hij naar de 38ste breedtegraad en stelde voor om deze lijn te gebruiken om het land tijdelijk te verdelen.

In de haast werd bij het door de VS voorgestelde en door Stalin geaccepteerde grens geen rekening gehouden met de ontzetting van Korea . De grens verdeelde op willekeurige wijze veel geografische kenmerken: meer dan vijfenzeventig beken, twaalf rivieren, meer dan driehonderd lokale wegen, acht snelwegen en zes spoorlijnen, zoals Victor D. Cha en Ramon Pacheco Pardo vertellen in het spannende Korea. Een nieuwe geschiedenis van het Zuiden en het Noorden (Attic of Books) verscheen deze week. De grens is de laatste scheiding die nog bestaat op de planeet als gevolg van de Tweede Wereldoorlog, waarvan het einde deze maanden 80 jaar geleden is. Maar nog ongelooflijker is dat deze precies samenvalt met een andere scheidingslijn, die in 1904 werd getrokken tussen Japan en China als maatregel om het land te verdelen en zichzelf te beschermen tegen Rusland, de andere alomtegenwoordige macht in de geschiedenis van Korea, een ingesloten land dat paradoxaal genoeg zijn onafhankelijkheid verkreeg met de deling van 1945.

In datzelfde decennium sloten de VS, na het einde van de Russisch-Japanse Oorlog (1904-1905), een geheime Taft-Katsura-overeenkomst met Japan, waarin Washington afstand deed van het Koreaanse Schiereiland in ruil voor het respecteren van de Amerikaanse invloedssfeer in de Filipijnen door Japan. Zoals bekend explodeerde in 1942 de aanval op Pearl Harbor en na de overwinning op Japan moest het Westen zich vanwege de Sovjetdreiging op Korea richten. Na een vergeten oorlog van drie jaar (1950-1953) die het begin markeerde van de periode van de blokken en die uiteindelijk grotere gevolgen had dan Vietnam, stabiliseerden de twee landen zich uiteindelijk.

Nu lijkt eenwording onmogelijk nadat Noord-Korea, een anachronistische en wrede dictatuur, de ineenstorting van het Sovjetblok heeft doorstaan ​​- en nog erger de Covid- crisis - terwijl Zuid-Korea een supereconomie en wereldleider is geworden, nadat het in de jaren 1980 de invloed van het gehate Japan had omarmd, dat het land drie decennia lang had gekoloniseerd in een poging zijn nationale en culturele identiteit uit te wissen. Beide landen zijn op hun eigen manier succesvol geweest: Noord-Korea door de productie van wapens , dezelfde wapens waar Poetin nu zwaar op leunt in de oorlog met Oekraïne, en Zuid-Korea door zijn democratie en ongelooflijke economische groei, die nu wordt bedreigd door de door Donald Trump voorgestelde tarieven. El Confidencial sprak hierover in Madrid met de auteurs, Victor D. Cha, voormalig directeur Aziatische Zaken bij de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis tijdens de regering-Biden, en Ramón Pacheco Pardo, hoogleraar Internationale Betrekkingen aan King's College en KF VUB-voorzitter voor Korea aan de Vrije Universiteit Brussel.

Beide landen waren op hun eigen manier succesvol: Noord-Korea door de productie van wapens, dezelfde wapens waar Poetin nu sterk op vertrouwt.

VRAGEN. De verdeling van het land is de laatste grens van de Tweede Wereldoorlog geworden, die zelfs het einde van de Koude Oorlog en de val van het Sovjetblok overstijgt. We hebben het hier vaak over de twee Spanjes vanwege de erfenis van de Burgeroorlog, maar het zijn duidelijk dezelfde. Vertegenwoordigen beide Korea's na 80 jaar hetzelfde volk? Willen de Koreanen werkelijk eenwording?

VICTOR D. CHA. Voor Zuid-Koreanen zijn Noord-Korea en de verdeling van het Koreaanse schiereiland niet van belang: het enige Korea dat zij in de praktijk kennen, is Zuid-Korea. Sterker nog, de oorlog die het land verdeelde, is slechts een deel van de geschiedenisboeken. Wat we echter hebben ontdekt, is dat Noord-Koreanen nog steeds een sterk gevoel van etnische identiteit met hun buren hebben. Uit enquêtes onder overlopers blijkt steeds weer dat zij Korea nog steeds als één natie beschouwen en positief staan ​​tegenover de eenwording. Onder Zuid-Koreanen – vooral de jongeren – daarentegen wekt dit idee niet hetzelfde enthousiasme op; zijn ambivalent of denken er simpelweg niet over na.

V. Het is eigenlijk heel anders dan wat er in Vietnam of Duitsland is gebeurd...

VC Ja, het is waar dat Korea volledig is afgescheiden en geïsoleerd. Terwijl Duitsers aan de andere kant televisie konden kijken of zelfs konden reizen, is dat in het geval van Koreanen niet mogelijk. Daarom, zo betoogt het boek, lijkt het Koreaanse schiereiland op een sociaalwetenschappelijk experiment: men neemt dezelfde mensen, met dezelfde etnische identiteit, en plaatst ze onder twee radicaal verschillende politieke en economische systemen om de resultaten te bestuderen...

V. Een heel interessant aspect van het boek is dat we in het Westen een dictatoriale perceptie van Noord-Korea hebben, maar na de oorlog evolueerde Zuid-Korea van een democratie naar de dictatuur van Park Chung Hee , die het land moderniseerde na een eigen staatsgreep in 1972, en in december vorig jaar was er de staatsgreep van Yoon Suk-yeol die zes uur duurde. Toont dit aan dat het een kwetsbare democratie is of juist dat zij juist heel veerkrachtig is? Is dit een voorbode van wat er met andere democratieën kan gebeuren nu er sprake is van een crisis en de opkomst van autoritarisme?

RAMON PACHECO PARDO. Ik denk dat het uiteindelijk kracht toonde in de zin dat het, zoals u aangeeft, maar zes uur duurde. Ik was in Korea toen dit allemaal gebeurde en na ongeveer vier uur kreeg ik een interview op CNN. Ik dacht meteen: "Dit gaat niet lang duren." En twee uur later was het voorbij. Hij was geen genie, maar gezien het huidige Korea wist hij dat hij het niet lang zou volhouden. Wat is er gebeurd? Dat de president, die zoals wij allemaal weten een zeer nauwe kring had, en die misschien dacht dat het Korea van vandaag nog steeds verlangde naar een terugkeer naar het verleden, vertegenwoordigd werd door, zoals u zegt, Park Chung-hee, maar het was meteen duidelijk dat dit niet het geval was. We zagen de Nationale Vergadering tegen de uitspraak stemmen, het Constitutionele Hof besliste met 8-0 ten gunste van Yoon Suk Yeol, die niet langer aan de macht kon blijven, en de protesten en verkiezingen waarbij 70-80% van de bevolking zich er compleet tegen uitsprak. Wat wel zeker is, is dat het aantoonde dat er een groep is die opgroeide in de jaren 60, 70 en zelfs 80 en toch nadacht over teruggaan in de tijd.

VC Voor mij is dit nog een voorbeeld van een sociaalwetenschappelijk experiment in Korea. Wat gebeurt er als je een democratisch gekozen leider neemt en de instrumenten van de staat van beleg uit het verleden probeert te gebruiken? De publieke reactie was uiterst negatief. Er was brede verontwaardiging. Voor de jongere generatie was het feitelijk ondenkbaar. Ze vroegen zich af: wat is staat van beleg? Waarschijnlijk wisten velen niet eens wat het was. En toen zagen we – en ik geloof dat het Ramón was die het zei – hoe de instellingen erin slaagden de crisis effectief te beheersen. Het was een test voor de democratie, maar het toonde ook aan dat de democratische instellingen in Korea sterk zijn. Maar het was zeker heel interessant, want elders in de wereld wordt de democratie wel degelijk op de proef gesteld en is ze in verval. Zelfs in mijn eigen land, de Verenigde Staten , is de democratie op de terugtocht. Daarom is het bemoedigend om te zien dat democratische instellingen veerkracht tonen en schadelijke veranderingen kunnen voorkomen.

"Wat gebeurt er als je een democratisch gekozen leider neemt en probeert de instrumenten van de staat van beleg te gebruiken?"

V. Een van de hoofdthema's van het boek is de Koreaanse kwestie binnen het geostrategische kader van de grootmachten. Dit gebeurde aan het begin van de eeuw met de invasie en annexatie van Japan in 1910 en de conflicten met China en Rusland, en opnieuw na de Tweede Wereldoorlog toen de spanningen tussen de twee blokken uit de Koude Oorlog het grootst waren. Bevindt de situatie zich in de huidige context van instabiliteit op vergelijkbare wijze? Wat kunnen we verwachten van de rol van beide landen in de huidige crisis?

VC Een van de grote verschillen is dat Korea vandaag de dag een veel sterker land is dan vroeger. Aan het einde van de 19e eeuw was Korea diep verdeeld en ontbrak het aan een significante economie; De monarchie was corrupt en er waren veel problemen. Hoewel er vandaag de dag nog steeds politieke verdeeldheid is, is Korea een sterk land, zowel economisch als militair. Wat zeker is, is dat we met de verkiezingen in juni voor een cruciaal moment staan. De uitslag zal directe gevolgen hebben voor de geopolitiek van de regio. Als er een progressieve regering met meer banden met China aan de macht komt, zal dat invloed hebben op de regionale geopolitieke strategie. Als daarentegen een conservatieve regering wint die meer op één lijn staat met de Verenigde Staten en de trilaterale betrekkingen tussen de Verenigde Staten, Japan en Korea, dan zal dat ook gevolgen hebben voor de geopolitieke dynamiek. De belangrijkste verandering in de geopolitiek van zowel Europa als Azië is misschien wel de alliantie tussen Noord-Korea en Rusland. Niemand had dit scenario verwacht. Vóór de oorlog in Oekraïne was het ondenkbaar dat zoiets zou kunnen gebeuren. Het begon als een tactische relatie – Poetin had meer munitie nodig – maar heeft zich ontwikkeld tot een strategische alliantie. Deze relatie heeft gevolgen voor de veiligheid van Europa en Azië, en ook voor de Amerikaanse belangen in beide regio's.

RP Ten eerste werkt de NAVO nauwer samen met Zuid-Korea : de EU, Europese landen en zelfs Spanje, dat een strategische overeenkomst met Zuid-Korea heeft gesloten. Het is geen dode letter in de zin dat we nu in Spanje Koreaanse investeringen zien die vroeger ondenkbaar waren. We zien nu ook dat Zuid-Korea wapens verkoopt aan Polen, aan de Scandinavische landen en aan Oost-Europese landen. Het is een keerpunt in de geschiedenis. Eeuwenlang waren het vooral Europese landen die naar Azië trokken, maar nu is het andersom: Noord-Korea heeft zich aangesloten bij Rusland, China en Iran, en Zuid-Korea bij de Verenigde Staten, Europa, Japan en Australië. Ook dit is nieuw: het Zuiden richt zich op landen waarmee het voorheen relaties had, maar niet op dit niveau van nabijheid.

V. De geschiedenis van Korea met Japan is traumatisch. Aan de ene kant zijn er de invasie in de 20e eeuw, de kwestie van de troostmeisjes en andere wreedheden begaan door het Rijk van de Rijzende Zon. Aan de andere kant profiteerde Zuid-Korea van hun toenadering in de jaren 80. Heeft het hen inmiddels overtroffen op economisch en cultureel gebied?

RP Ja, dat is een goede vraag. Het is waar dat veel Koreanen in het verleden het gevoel hadden dat ze niet op hetzelfde niveau stonden als Japan. Ze zaten ook niet op hetzelfde economische, ontwikkelings- en culturele niveau. Maar vandaag de dag zien ze Japan als gelijken. En dat is een behoorlijk belangrijk verschil tussen de meeste Zuid-Koreanen. Het BBP per hoofd van de bevolking in Zuid-Korea is hoger dan in Japan, en dit baart het land zorgen. En natuurlijk is het minderwaardigheidscomplex dat ze gedurende de 20e eeuw met zich meedroegen, verdwenen. Qua invloed is Zuid-Korea duidelijk belangrijker op het gebied van defensie. Het bedrijf exporteert naar veel meer landen. Als we ons richten op halfgeleiders, elektrische batterijen en de marinesector, dan exporteert Zuid-Korea meer. Er zijn bepaalde niveaus, bepaalde technologisch zeer geavanceerde sectoren waarin het duidelijk uitblinkt. En dan is er natuurlijk nog cultuur. Ik heb het meegemaakt in Zuid-Korea, zoals ik uitleg in het boek, in 2003-2004. Toen begon de Koreaanse cultuur ook buiten Azië invloed te hebben. Maar toen richtte de uitbraak zich meer op Latijns-Amerika en het Midden-Oosten. Europa en de Verenigde Staten had het nog niet bereikt, maar nu wel. Ik denk dat het Japan heeft overtroffen in de zin dat manga nog steeds de grootste culturele exportproduct is. De export is echter gestagneerd, terwijl Korea veel films, literatuur en popmuziek exporteert.

VC Nou, ik zou een aantal aspecten willen nuanceren. Technologie, halfgeleiderchips, batterijen, auto's, staal: er wordt tegenwoordig veel gesproken over de samenwerking tussen de VS en Korea op het gebied van scheepsbouw. ​​De Verenigde Staten kampen namelijk met grote uitdagingen in deze sector. Er zijn echter aspecten gerelateerd aan Japan die voor de Verenigde Staten van groot belang zijn, ook al staan ​​ze niet zo prominent in het publieke debat. Enerzijds heeft Japan een groot deel van de Amerikaanse schuld in handen; Een aanzienlijk deel van de Amerikaanse staatsobligaties is in handen van Japanse investeerders. Dat is geruststellend voor de Amerikaanse overheid, aangezien het een nauwe bondgenoot is. Het is minder geruststellend als de schuld in handen is van China, maar het is wel geruststellend als deze in handen is van Japan. Dat is een sleutelfactor. Een ander belangrijk aspect is dat in het geval van een conflict in de Straat van Taiwan, Japan de belangrijkste partner voor de Verenigde Staten zou zijn. Dit komt doordat Amerikaanse militaire bases in Japan zich dicht bij Taiwan bevinden. De eilanden in het zuidwesten van Japan liggen praktisch in de Straat van Taiwan; Ze zijn er. Daarom is Japan, zowel in de Chinese als in de Russische context, een belangrijke strategische bondgenoot van de Verenigde Staten vanwege de omvang van de eilandengroep. Dit soort overwegingen worden buiten Washington D.C. niet vaak besproken, maar binnen de politieke sfeer van de Amerikaanse hoofdstad is dit precies de reden waarom Japan een land van grote betekenis en invloed blijft.

V. In het Westen heerst er een beeld van Noord-Korea dat bestaat uit een anachronistisch, stalinistisch regime, dat elke eenwording zeker zou verhinderen. Is dat echt zo? Waarom is het regime niet gevallen? Wat is het belang ervan nu?

VC Ik denk dat de situatie in Noord-Korea inderdaad zo ernstig is als vaak wordt beweerd. Het is. Het Noord-Koreaanse regime is een van de meest extreme en autocratische ter wereld. Het concentreren van alle nationale middelen op wapenontwikkeling in plaats van op de economie of de maatschappij, weerspiegelt duidelijk haar oriëntatie. Ja, ik denk dus dat de situatie zo kritiek is als het lijkt. Noord-Korea heeft enorm geprofiteerd van de oorlog in Oekraïne. Dit conflict heeft de Noord-Koreaanse economie, het buitenlandse beleid en de strategische allianties compleet veranderd. De oorlog in Oekraïne heeft het regime in veel opzichten gered van zijn voortbestaan. Kijkend naar de achtergrond, zagen we Kim Jong-un voor het laatst in het openbaar vóór de oorlog tijdens de mislukte top met Donald Trump in Vietnam in februari 2019. Het was hun tweede ontmoeting en Trump liep abrupt weg met de mededeling dat er geen deal was. Voor Kim Jong-un was dit een enorme vernedering. Waarschijnlijk de ernstigste die een Noord-Koreaanse leider ooit heeft meegemaakt. Zelfs tijdens de Koude Oorlog, toen Kim Il-sung Stalin ontmoette, bespotte Stalin hem in besloten kring, maar in het openbaar hielden zij een beeld van eenheid en kracht overeind. Wat er met Trump gebeurde, was daarentegen een publieke vernedering. Na die episode brak de COVID-19-pandemie uit. Noord-Korea bleef drieënhalf jaar lang in extreme opsluiting. Kim Jong-un verloor niet alleen aanzien, maar ook de economie stortte in. In die tijd werd er geen handel gedreven met China of andere landen. Toen de lockdown eindelijk werd opgeheven, bevond het land zich in een zeer delicate situatie.

Maar toen brak er oorlog uit in Oekraïne en had Rusland munitie nodig. Geschat wordt dat Noord-Korea door zijn deelname aan de oorlog tussen de zes en twintig miljard dollar aan buitenlandse valuta heeft verdiend. Miljarden. Daarnaast ontving het land grote hoeveelheden olie, voedsel en energie uit Rusland. Daarbij komt nog de hervatting van de handel met China. De belangrijkste geopolitieke impact op het Koreaanse schiereiland in de afgelopen jaren is dan ook ongetwijfeld de oorlog in Oekraïne geweest.