Er kunnen geen privileges zijn als er sprake is van ernstige misdaden
De bevestiging van de gerechtelijke veroordelingen wegens corruptie tegen Cristina Kirchner en eerder tegen Amado Boudou , brengt ons tot de volgende vraag: Moet de staat publieke middelen gebruiken om bevoorrechte voorzieningen te verstrekken aan personen die misdaden hebben gepleegd tijdens de uitoefening van een openbaar ambt? Een institutioneel systeem dat er prat op gaat de waarden van het algemeen belang en gelijkheid voor de wet te eerbiedigen, laat geen ruimte voor dubbele interpretaties.
De levenslange pensioenen, zoals voorzien in Wet 24.018 van december 1991 voor voormalige presidenten en vice-presidenten, werden opgevat als een uitzonderlijke vorm van institutionele erkenning. Maar Deze uitzonderingspositie, gebaseerd op vertrouwen en fatsoen, verandert in een tegenstrijdigheid wanneer deze ten goede komt aan ambtenaren die hun mandaat hebben verraden en ernstige misdaden hebben begaan tegen de staatskas die zij geacht werden te beheren. .
Beide zaken zijn bijzonder ernstig. Amado Boudou, in 2018 veroordeeld voor passieve omkoping en onderhandelingen die onverenigbaar zijn met een openbaar ambt, Ciccone-zaak – een veroordeling die twee jaar later door het Hooggerechtshof werd bevestigd – ontving sinds 2020 meer dan 236 miljoen peso aan bevoorrechte pensioenuitkeringen, ondanks een definitieve veroordeling. In november 2024 heeft ANSES zijn uitkering ingetrokken – niet slechts opgeschort. Dit technische verschil is belangrijk: de intrekking impliceert dat de uitkering nooit had mogen worden toegekend en geeft de staat het recht om restitutie te eisen van het totale geïnde bedrag plus eventuele toepasselijke correcties. Sterker nog, enkele dagen geleden heeft de nationale overheid een rechtszaak aangespannen om het onterecht door de voormalige vicepresident ontvangen bedrag terug te vorderen.
Cristina Kirchner werd op haar beurt veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf en een levenslang verbod op het bekleden van een openbaar ambt vanwege fraude tegen het openbaar bestuur in de oorzaak Wegen , vonnissen die ook door het Hooggerechtshof in een recente uitspraak met gegronde argumenten werden bevestigd. Dit vertegenwoordigt een verlies voor de staat van 85 miljard pesos, een bedrag dat slechts het topje van een gigantische ijsberg is. In haar geval had ANSES afgelopen november besloten de twee uitkeringen die ze ontving te annuleren: één voor haar status als voormalig president en één omdat ze de echtgenote was geweest van voormalig president Néstor Kirchner . Het bedrag dat ze afgelopen november ontving – meer dan 21 miljoen pesos contant, 35 miljoen bruto – was toen gelijk aan 89 minimumpensioenen.
Het bedrag dat Cristina Kirchner afgelopen november ontving – ruim 21 miljoen pesos contant, 35 miljoen bruto – stond toen gelijk aan 89 minimumpensioenen.
Zelfs met een definitief vonnis tegen hem, eist hij via de rechtbank het herstel van beide uitkeringen. De regering overweegt nu om, als "nieuw feit", een bekrachtiging van zijn veroordeling in te dienen ter ondersteuning van de afwijzing van zijn claim. Het verschil met Boudou's zaak – ook voor het leven uitgesloten van een openbaar ambt – is een vormverschil; in wezen zijn de elementen die de intrekking van de uitkering in de ene zaak rechtvaardigen identiek aan die in de andere zaak.
De restitutieclaims die de voormalige president heeft ingediend, omvatten een extra bedrag van 6 miljoen pesos voor verblijf in de zuidelijke zone, aangezien Hij had zijn adres in Santa Cruz opgegeven, hoewel bekend was dat hij in de federale hoofdstad woonde Vanwege het ontvangen van deze bonus heeft ANSES vorig jaar aangifte gedaan tegen de voormalige ambtenaar "wegens vermeende fraude, oplichting van het openbaar bestuur en ideologische leugens". De verlaging van dit extra pensioen zal waarschijnlijk leiden tot een nieuwe rechtszaak, die zal worden behandeld als deze niet in strijd is met de door Cristina Kirchner voorgestelde en door de rechtbank geaccepteerde verblijfplaats voor haar huisarrest in de wijk Constitución in Buenos Aires.
Het juridische argument is duidelijk. Wet 24.018 sluit degenen die wegens slechte prestaties zijn ontslagen uit van het recht op uitkeringen. Hoewel veroordeelden voor misdrijven niet expliciet worden genoemd, stelt de heersende interpretatie strafrechtelijke veroordelingen gelijk aan een hogere vorm van ethische en functionele ontzetting. Zo begreep ANSES het bij de toepassing van het criterium van "overlappende onwaardigheid". Bovendien bepaalt het Wetboek van Strafrecht dat degenen die tot meer dan drie jaar zijn veroordeeld, voor de duur van hun straf worden geschorst van hun recht op pensioen. Artikel 36 van de Grondwet zelf bestraft degenen die misdrijven tegen de institutionele orde plegen met het verlies van politieke rechten, en aan het einde van de paragraaf wordt deze sanctie uitgebreid tot iedereen die een ernstig opzettelijk misdrijf tegen de staat begaat dat verrijking met zich meebrengt. Een dergelijke straf leidt tot ontzetting uit het uitoefenen van een openbaar ambt of dienstverband voor de bij wet bepaalde periode.
Degenen die zich beroepen op zogenaamd verworven rechten of bezwaar maken tegen het ontbreken van een afzettingsprocedure vergeten dat er geen verworven recht bestaat op iets wat onrechtmatig is. De levenslange toelage is geen recht op voedsel, pensioen of premievrije uitkeringen: het is een gunst van de staat en kan als zodanig worden geweigerd of ingetrokken indien de ethische voorwaarden die deze legitimeren, worden geschonden. Dit geldt des te meer wanneer het gelijktijdig ontvangen van twee uitkeringen – zoals in het geval van de voormalige president – uitdrukkelijk in strijd is met artikel 5 van de wet zelf, waarin staat dat het ontvangen van de bevoorrechte toelage "onverenigbaar is met het genot van een nationale, provinciale of gemeentelijke pensioen- of gratificatie-uitkering."
Het is van groot belang dat de staat de privileges van alle veroordeelden in de uitoefening van een openbaar ambt formeel intrekt en de nodige juridische stappen onderneemt om de onterecht geïnde bedragen terug te vorderen.
Sommige juristen bekritiseren het feit dat deze beslissingen zijn genomen door een administratieve autoriteit zoals ANSES (Nationale Dienst voor Sociale Zekerheid) en niet door de rechterlijke macht. Het is echter belangrijk te onthouden dat legaliteit in het openbaar bestuur vereist dat regelgeving wordt geïnterpreteerd in het licht van het algemeen belang, en dat het nalaten van juridische actie de plicht om verspilling van publieke middelen te voorkomen niet in de weg staat. Als een ambtenaar die is veroordeeld voor diefstal van de staat miljoenen aan overheidsgeld blijft innen, wordt, bovenop deze flagrante tegenstrijdigheid, het institutionele diskrediet vergroot, wat automatisch en verwoestend is.
Gezien deze situatie onthult het contrast tussen de twee gevallen een onaanvaardbaar dualisme. Terwijl de uitkering van de voormalige vicepresident werd ingetrokken en hij deze moet terugbetalen, werd de uitkering van de voormalige president simpelweg geannuleerd, waardoor de mogelijkheid van herstel, zelfs met terugwerkende kracht, open blijft als de rechter niet ingrijpt. Een dergelijk scenario is niet alleen in strijd met het gezond verstand van miljoenen Argentijnen die zich aan de wet houden en pensioenen ontvangen die ver onder de basisbehoeften liggen, maar ondermijnt ook de legitimiteit van het systeem zelf.
Het is van groot belang dat de staat uniforme criteria hanteert, de privileges van iedereen die is veroordeeld voor corruptie bij de uitoefening van openbare functies formeel intrekt en de juiste juridische stappen onderneemt om de ten onrechte geïnde bedragen terug te vorderen.
Er kan geen eer zijn waar een misdaad heeft plaatsgevonden. Het democratische systeem, met zijn mechanismen voor scheiding der machten en institutionele controle, streeft ernaar corruptie te voorkomen en te bestraffen. Het is tijd dat onze instellingen deze principes in ere houden en dat degenen die terughoudend zijn om de wet te respecteren en uitspraken te respecteren, zich realiseren dat er geen privileges kunnen zijn waar een veroordeling is.
lanacion
