Zij is Mos'anne en ze is 10.500 jaar oud: Ze reproduceerden het gezicht van een prehistorische vrouw

Met haar lichtblauwe ogen en verlegen uitdrukking is de gereconstrueerde buste van Mos'anne – een vrouw die ongeveer 10.500 jaar geleden leefde – opvallend levensecht . De buste van Mos'anne, herboren door een nauwe samenwerking tussen wetenschap en kunst , werd gemaakt aan de Universiteit Gent in België , als onderdeel van een project om te onderzoeken hoe de laatste jagers-verzamelaars van de regio leefden tijdens het Mesolithicum.

"Een deel van het project draait ook om het begrijpen van de genetica van deze mensen , het begrijpen van hun familiebanden en, bovenal, het kunnen vertalen van de wetenschap die we doen naar een breder publiek", legt Isabelle de Groote, hoofdonderzoeker van het project, uit.

Wetenschappers kozen de schedel van Mos'anne – vernoemd naar de Maasvallei in België door een volksstemming – voor de reconstructie omdat deze uitzonderlijk goed bewaard was gebleven.

De botten bevatten een grote hoeveelheid bewaard DNA , waardoor de vrouw – die tussen de 35 en 60 jaar oud was ten tijde van haar dood – met verbluffend realisme kon worden gereconstrueerd.

"We weten ook dat ze in het Mesolithicum genetisch gezien tot de westelijke jagers-verzamelaarsgroep behoorde ", aldus De Groote.

Met behulp van genetische tests konden onderzoekers de huidskleur en de oogkleur van vrouwen uit het Mesolithicum bepalen .

" Deze groep staat bekend om hun zeer donkere huid en blauwe ogen , een beetje zoals de Cheddar Man in Groot-Brittannië", zei hij, verwijzend naar het individu dat ongeveer 10.000 jaar geleden in Groot-Brittannië leefde en wiens skelet in 1903 werd ontdekt.

Het DNA van Mos'anne leverde waardevolle aanwijzingen op over haar uiterlijk , maar het waren de unieke vaardigheden van de Nederlandse " paleokunstenaars " Alfons en Adrie Kennis die haar weer tot leven brachten.

Nadat ze instructies hadden gekregen van de onderzoekers , waaronder het gebruik van okerpigment voor de hoofdband van Mos'anne, gingen de tweelingbroers aan de slag.

Ze boetseerden de schedel, boetseerden elke gezichtsspier minutieus in klei en brachten de uiteindelijke decoratieve veer aan. "Het belangrijkste onderdeel van de reconstructie is het creëren van een personage", aldus Alfons vanuit zijn studio in Arnhem.

"Je kunt een forensische reconstructie uitvoeren, de data gebruiken, spieren en huid aanbrengen, maar je krijgt geen personage", benadrukte Kennis met betrekking tot het artistieke proces.

De gebroeders Kennis – wiens achternaam ‘kennis’ betekent – hebben ongeveer zes maanden nodig om een reconstructie te voltooien.

Ze verwierven wereldwijde erkenning in de jaren 2000 , met hun werk tentoongesteld in musea over de hele wereld en gepubliceerd in gespecialiseerde tijdschriften. De tweeling, al sinds hun kindertijd gefascineerd door evolutie en beeldende kunst , put inspiratie uit antropologische archiefbeelden van de eerste ontmoetingen tussen geïsoleerde bevolkingsgroepen en onderzoekers.

"Bij die eerste ontmoeting is er nervositeit en verlegenheid. Mensen lachen, misschien omdat ze zenuwachtig zijn," merkte Kennis op. "Als een prehistorische voorouder je voor het eerst ziet, zie je die gemengde emoties. Dat zijn de emoties die we willen laten zien ," benadrukte hij.

Veel over Mos'anne blijft een mysterie . In Gent analyseren onderzoekers nog steeds wat ze at.

Met haar hoofdband versierd met eendenveren, haar gouden huid en doorboorde dierentanden aan haar oren en ketting, lijkt de prehistorische vrouw ons vandaag de dag dichterbij dan ooit.