Wilders niet negeren

De Volkskrant besloot vorige week de nieuwste platvloerse verkiezingsstunt van Geert Wilders „aanvankelijk te negeren”, zoals hoofdredacteur Pieter Klok het formuleerde in zijn wekelijkse rubriek. Wilders provoceert om het debat naar zich toe te trekken, aldus Klok, „van dit mechanisme willen we bij voorkeur geen onderdeel zijn”.

Erg lang heeft de krant dit niet kunnen volhouden. De lezers begonnen te morren, het ging immers om, zoals de hoofdredacteur het zelf omschrijft, „overduidelijk racistische beeldtaal” die herinnerde aan de taal van de nazi’s. Wilders had op X een afbeelding geplaatst met een in tweeën gedeeld gezicht: links een jonge blonde beschaafde vrouw (PVV), rechts een gehoofddoekte boosaardige vrouw (PvdA).

Moeten we er nog langer verbaasd over zijn? Ik zag op het X-account van Wilders een ander, iets ouder (29 juli) filmpje dat hij van TikTok had overgenomen. Op het strand van Scheveningen luistert een aantal gehoofddoekte vrouwen ontspannen naar een Arabische zanger. Wilders reageert met het zinnetje: „Alleen de kamelen ontbreken nog.”

Zo’n zinnetje is in heel zijn onbeschofte minachting al racistisch genoeg. De politicus die in het openbaar prat gaat op dit soort humor moet niet genegeerd worden, maar uiterst kritisch gevolgd. Dat zullen ze bij de Volkskrant voortaan ook heus wel doen. De neiging om Wilders te negeren, is begrijpelijk, want je geeft hem waar hij naar hengelt: aandacht. Maar doen alsof hij niet bestaat, helpt niet, het zal hem en zijn aanhang alleen maar nog overmoediger maken.

Dat geldt vooral voor de periode tot aan de verkiezingen van 29 oktober. Daarin zal Wilders geen methode schuwen om zijn aartsvijanden bij de PvdA en D66 verdacht te maken. Beledigingen, beschuldigingen, manipulaties bij debatten – vooral Frans Timmermans kan zijn ietwat smaller geworden borst natmaken.

Het zal erger worden dan ooit tevoren in de Nederlandse politiek, want Wilders heeft veel te verliezen. Zijn macht is hij al kwijt – geheel door eigen schuld overigens – bij tegenvallende verkiezingen verspeelt hij voor een belangrijk deel ook zijn invloed. Pas dán komen de media in de luxere positie niet meer al zijn leugens en laster serieus te hoeven nemen.

Word ik nu te optimistisch? Misschien, maar ik merk dat ik dankzij Dilan Yesilgöz mijn vakantie vrolijker ben uitgegaan dan ingegaan. Haar hopeloze falen in de Douwe Bob-kwestie plaveit de weg voor een gematigder opvolger, die de VVD na voor haar ongunstige verkiezingen bij de hand zal moeten nemen. De beste krachten van VVD, GroenLinks-PvdA, D66 en CDA moeten dan gezamenlijk de brokken opruimen die Wilders heeft achtergelaten.

De VVD samen met Timmermans? Ja, dat kan. Zelfs Timmermans als premier? Tegen verstokte, angstige VVD’ers zeg ik altijd: „Jullie denken dat Timmermans de nieuwe Marx is, maar weet je wel wie zijn grote voorbeeld is? Joop den Uyl? Welnee, Max van der Stoel, die brave PvdA-politicus die zich zo voorbeeldig inzette voor de mensenrechten.”