Harvard stemt in met overdracht foto's van tot slaaf gemaakte mensen aan museum voor zwarte geschiedenis

De universiteit van Harvard heeft ingestemd met het overhandigen van een reeks historische foto's. Deze behoren tot de oudste foto's waarop tot de Verenigde Staten slaven zijn afgebeeld.

Met de overeenkomst komt er een einde aan een langdurige juridische strijd tussen de instelling en Tamara Lanier, een auteur uit Connecticut die beweert dat zij een afstammeling is van twee mensen die op de foto's staan.

De afbeeldingen, gemaakt in 1850, worden overgebracht naar het International African American Museum in South Carolina, de plek waar de mensen op de foto's tot slaaf werden gemaakt.

Harvard zei altijd gehoopt te hebben dat de foto's aan een ander museum zouden worden geschonken. Mevrouw Lanier zei dat ze "dolblij" was met het resultaat.

De afbeeldingen zijn daguerreotypieën, een zeer vroege vorm van moderne fotografie, en werden 15 jaar vóór de afschaffing van de slavernij door het 13e amendement op de Amerikaanse grondwet gemaakt.

De foto's werden in 1976 herontdekt in de opslag van het Peabody Museum of Archaeology and Ethnology aan de Harvard-universiteit.

De 15 afbeeldingen tonen mensen die door het Peabody Museum zijn geïdentificeerd als Alfred, Delia, Drana, Fassena, Jack, Jem en Renty. Volgens mevrouw Lanier zou de schikking de overdracht van alle afbeeldingen inhouden, niet alleen die van Renty en Delia.

De foto's werden gemaakt in opdracht van Harvard-professor en zoöloog Louis Agassizm, als onderdeel van een in diskrediet gebracht onderzoek om de superioriteit van blanken aan te tonen. Hij was voorstander van polygenisme, een inmiddels ontkrachte overtuiging dat menselijke rassen zich afzonderlijk hebben ontwikkeld.

De zaak maakte deel uit van een publiek debat over hoe Amerikaanse universiteiten zouden moeten omgaan met hun historische banden met slavernij. In 2016 stemde Harvard Law School ermee in om een ​​schild te wijzigen dat gebaseerd was op het wapen van een slavenhouder uit de 18e eeuw.

Harvard gaf geen commentaar op de details van de schikking, maar een woordvoerder van de universiteit zei dat het "al lang graag de Zealy Daguerreotypieën bij een ander museum of andere openbare instelling wilde onderbrengen om ze in de juiste context te plaatsen en ze toegankelijker te maken voor alle Amerikanen."

De woordvoerder voegde eraan toe dat mevrouw Lanier's "claim op het eigendom van de daguerreotypieën een complexe situatie creëerde, vooral omdat Harvard niet kon bevestigen dat mevrouw Lanier verwant is aan de personen op de daguerreotypieën."

Mevrouw Lanier spande in 2019 een rechtszaak aan tegen Harvard . Ze stelde dat de beelden zonder haar toestemming waren genomen en beschuldigde de universiteit ervan er winst uit te halen door hoge licentiekosten te rekenen.

In 2022 bevestigde het Hooggerechtshof van Massachusetts een eerdere uitspraak die de claim van mevrouw Lanier op eigendom afwees. Ze mocht echter wel schadevergoeding eisen voor emotionele schade. Het hof oordeelde dat Harvard "medeplichtig" was aan de "gruwelijke handelingen" rond de creatie van de beelden.

"De huidige verplichtingen van Harvard kunnen niet los worden gezien van de misstanden uit het verleden", zo luidde het.

Mevrouw Lanier vertelde de BBC dat ze "dolblij" was met de schikking. "Ik heb altijd geweten dat ik de daguerreotypieën nooit op het niveau zou kunnen verzorgen dat ze zouden vereisen," zei ze.

Renty, Delia en de andere tot slaaf gemaakte mensen zijn op zoveel manieren verbonden met dat deel van South Carolina, dat het repatriëren van hen daar een soort thuiskomstceremonie zou zijn.

Het museum in South Carolina hielp mevrouw Lanier met haar genealogische claims, maar was niet betrokken bij de juridische strijd. De president zei dat ze van plan zijn de afbeeldingen te bewaren en tentoon te stellen "in de context van waarheid en empathie".

"Dit zijn geen vriendelijke beelden en het verhaal achter hoe ze zijn ontstaan ​​is nog moeilijker te horen", vertelde Tonya Matthews aan de BBC.

"Het is onze missie om in een ruimte te zijn waar al ruimte is gecreëerd voor gesprekken over de onmenselijkheid van slavernij en onderdrukking en in hoeverre die implicaties tot op de dag van vandaag nog steeds voelbaar zijn."