Terwijl Israëlische tanks Jenin binnenrollen, bereiden Palestijnen zich voor op een langdurige invasie
Jenin, bezette Westelijke Jordaanoever – Een menigte mensen verzamelde zich om te kijken hoe twee enorme gepantserde bulldozers het vluchtelingenkamp Jenin binnenreden en het asfalt openscheurden om een pad vrij te maken voor drie Israëlische tanks .
"Dit is de eerste keer dat ik een tank met eigen ogen heb gezien", zei een jongeman, zijn stem een mengeling van ontzag en ongeloof, terwijl de zon zondag onderging boven een van de ingangen van het kamp.
Voor hem raasden twee enorme bulldozers naar voren, die nog meer van de weg onder hen verwoestten. Het vluchtelingenkamp, bijna leeg na weken van meedogenloze aanvallen, bereidde zich voor op nog een militaire inval.
Ahmed, geboren in Jenin in 2003 op het hoogtepunt van de tweede Intifada, had eerder militaire invallen meegemaakt. Maar Israëlische tanks waren sinds 2002, toen die opstand begon, niet meer op de straten van Jenin gezien en het lijkt erop dat de Israëliërs van plan zijn om te blijven hangen.
Ahmed stond tussen een groep jonge mannen en jongens op de Haifastraat, vlak bij een van de ingangen van het kamp.
"Het zal niet makkelijk voor ze zijn om te blijven," mompelde hij, terwijl de zware machines hun werk voortzetten.
Meer dan een uur lang keken journalisten, lokale bewoners en een nabijgelegen Israëlische militaire jeep in stilte toe hoe de bulldozers de rotonde op Haifa Street ontmantelden. Toen de laatste stukken puin opzij werden geduwd, begonnen de motoren van de Merkava-tanks te ronken en begonnen de pantservoertuigen aan hun opmars naar de stad.
Een jongeman die in de buurt stond, schudde zijn hoofd toen hem werd gevraagd of hij onmiddellijke weerstand verwachtte. "Dat denk ik niet. Er is niemand meer in het kamp, zelfs de strijders niet."
Toch ontvouwde zich een bekend tafereel terwijl de tanks oprukten richting het vluchtelingenkamp.
Groepen Palestijnse jongeren en kinderen, bewapend met niets anders dan stenen, gooiden deze naar de naderende tanks. Als reactie richtte de bestuurder van een van de tanks zijn kanon en torentje rechtstreeks op de menigte journalisten en toeschouwers. Even later vulde de lucht zich met traangas, waardoor de jonge mannen en kinderen die zich hadden verzameld, uiteen werden gedreven.
Israël voert sinds 2022 bijna dagelijks invallen uit op de bezette Westelijke Jordaanoever. Het verklaarde doel is om de gewapende Palestijnse verzetsgroepen die daar opereren te verzwakken. Sinds de oorlog in Gaza in oktober 2023 begon, heeft Israël de dodelijke troepenmacht die het op de Westelijke Jordaanoever inzet, opgevoerd met behulp van helikopters, drones en nu ook tanks.
Deze laatste intensivering van het geweld in Jenin begon op 21 januari, maar Israëlische troepen hebben ook elders aangevallen, waaronder in Qabatiya en Tulkarem. Op zondag zei de Israëlische minister van Defensie Israel Katz dat hij het leger had opgedragen “zich voor te bereiden op een lang verblijf in de ontruimde kampen voor de komende jaren, om te voorkomen dat bewoners terugkeren en om te voorkomen dat terrorisme weer toeneemt”.
Onder degenen die de tanks in het kamp zagen verdwijnen, was een jongeman die een paar weken eerder ontheemd was geraakt. Hij stond er zwijgend bij, zijn gezicht gespannen van onzekerheid. "We weten weer niet wat er gaat gebeuren," zei hij. "Ik heb nu een huis om in te verblijven, maar veel mensen hebben vannacht nergens een slaapplek."
Volgens het Agentschap van de Verenigde Naties voor de hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) zijn meer dan 40.000 Palestijnen gedwongen uit hun huizen op de Westelijke Jordaanoever verdreven en weigeren de Israëlische troepen hen toe te staan terug te keren.
De blokkade van het kamp in Jenin is het gevolg van een wekenlange belegering, waarbij eerst de strijdkrachten van de Palestijnse Autoriteit en later het Israëlische leger strenge bewegingsbeperkingen oplegden. Ook werd de water- en elektriciteitsvoorziening in het kamp afgesloten.
Veel families moesten plotseling vluchten en lieten hun bezittingen achter. Zo ook een groep vrouwen die door de verwoeste, modderige straten van Jenin slenterde.
Ze verzamelden zich bij een van de ingangen van het kamp en besloten terug te gaan naar huis om wat van wat ze hadden moeten achterlaten, mee te nemen.
Met vermoeide gezichten, modderige schoenen en omringd door de tassen waarin ze hun spullen zouden verzamelen, wachtten ze tot ze doorgelaten mochten worden.
Maar ze waren niet succesvol. De Israëlische soldaten die hen hadden gedwongen hun huizen te ontvluchten, blokkeerden hun doorgang door de controleposten die ze hadden opgezet met behulp van het puin dat ze hadden gecreëerd door de straten van het kamp te vernietigen.
"De agent vertelde ons gisteren dat we vandaag terug konden komen, maar nu weigert hij ons binnen te laten," zei een van de vrouwen, met frustratie in haar stem.
De vrouwen wilden niet opgeven en liepen een andere toegangsweg af, overschaduwd door het puin en de verwoesting die de smalle, modderige straten vulden. Ze werden echter gewaarschuwd om het niet nog een keer te proberen, met één onheilspellend woord: "Snipers!"
"We komen ooit nog eens terug", zei Halima Zawahidi, terwijl haar glimlach contrasteerde met haar vermoeide ogen en haar langzame, schuifelende gang, veroorzaakt door haar longkanker.
Halima werd geboren in het vluchtelingenkamp Jenin en woonde daar haar hele leven, maar werd op 22 januari door Israëlische soldaten uit haar huis gezet. Ze ontvluchtte het geweld, met niets meer dan de kleren die ze aanhad.
De 63-jarige kan zich nog goed herinneren dat er straaljagers overvlogen, dat het geluid van schoten in de lucht klonk en dat de kogels over hun hoofden vlogen.
Die dag doodden de Israëlische troepen tien mensen, waarmee de toon werd gezet voor de weken erna.
Nu zitten Halima, haar broers, zussen en neefjes – in totaal acht personen – allemaal opeengepakt in één kamer in een onderwijscentrum voor doven, dat een opvangcentrum is geworden voor zo'n zestien families die met geweld uit het vluchtelingenkamp zijn verdreven.
Andere gezinnen zijn gedwongen om zich over de stad Jenin te verspreiden. Ze verblijven bij familie of op andere plekken die ze hebben kunnen vinden.
Maar, zei Halima, dit is de grootste en meest wrede Israëlische aanval die ze ooit heeft meegemaakt op een kamp dat de afgelopen decennia al genoeg Israëlische invallen heeft meegemaakt.
De Israëliërs zullen blijven, voegde ze toe, omdat ze ervan overtuigd is dat ze iedereen die in het kamp woont willen verdrijven, wat blijkt uit alle verwoesting.
Halima hoopt dat haar huis nog gedeeltelijk overeind staat. De ramen en deuren zijn eruit geblazen en verschillende muren zijn zwaar beschadigd of ingestort.
Bovenop de regelmatige Israëlische invallen waar de bewoners van het vluchtelingenkamp al jaren mee te maken hebben, “werden we 45 dagen lang belegerd”, aldus Halima.
“Er was geen elektriciteit, geen water, geen wegen, er werd geschoten. We leefden in het donker in het kamp,” voegde ze toe, verwijzend naar een inval door de troepen van de Palestijnse Autoriteit die de Palestijnen in het kamp belegerden vóór de Israëlische invasie.
Halima heeft geen idee wanneer ze weer thuis zal zijn, net als de andere ontheemden in Jenin.
Israël blijft de grenzen overschrijden die voorheen als 'rode lijnen' werden beschouwd, maar er zijn weinig maatregelen en de Amerikaanse regering lijkt haar acties actief te ondersteunen. Er zijn dan ook weinig directe gevolgen.
Veel waarnemers zijn van mening dat het uiteindelijke doel van Israël is om de Westelijke Jordaanoever te ontvolken van de Palestijnse bevolking. In Gaza, waar Israël 15 maanden lang zijn volledige legermacht heeft ingezet, is een vergelijkbaar doel tot nu toe echter mislukt.
Maar zelfs zonder strategie heeft de militaire macht van Israël gericht op de bevolking van Jenin de levens van duizenden mensen op zijn kop gezet, en er is geen einde in zicht.
"Wat gaan ze doen?" vroeg een bewoner, Jameela. "Het hele kamp vernietigen? Willen ze een gat in het land maken en ons daarin stoppen?"
Al Jazeera
