Jak żyje się w najszczęśliwszych krajach świata? Sekret tkwi w nordyckim stylu życia.

Od ponad dekady kraje nordyckie — Finlandia, Dania, Islandia, Szwecja i Norwegia — przewodzą Światowemu Raportowi Szczęścia, corocznej publikacji przygotowywanej przez Uniwersytet Oksfordzki, Instytut Gallupa i Sieć Rozwiązań na rzecz Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

To trwałe stanowisko skłania nas do zastanowienia się, jak wygląda codzienne życie w społeczeństwach, które stawiają równość, efektywność instytucjonalną i dobre samopoczucie ponad rywalizację i indywidualizm.

Zdaniem specjalistów, takich jak psycholog Marlene Sagen Bru z Uniwersytetu w Oslo, wiodąca pozycja krajów nordyckich w zakresie wskaźników szczęścia opiera się na wielu czynnikach strukturalnych i kulturowych:

Mimo tych wskaźników Sagen Bru podkreśla, że ​​wyzwania społeczne nadal istnieją, zwłaszcza w przypadku osób wywodzących się z kultur bardziej otwartych i spontanicznych.

Jednym z filarów kultury krajów nordyckich jest tzw. Prawo Jante, czyli niepisany kodeks postępowania, który zniechęca do skrajnego indywidualizmu i chęci wybijania się ponad przeciętność.

Ta niewypowiedziana zasada, która ma swoje korzenie w literaturze skandynawskiej, stanowi, że nikt nie powinien uważać się za lepszego od innych ani publicznie podkreślać swoich osiągnięć.

Zasada ta może wpływać na decyzje osobiste i zawodowe. Norweski przedsiębiorca Erik Olsen opowiada, jak jego koledzy zareagowali sceptycznie, gdy postanowił porzucić stabilną pracę i założyć własną firmę. „Stabilność jest tak cenna, że ​​każde odstępstwo od niej może być źle widziane” – mówi.

Zima w krajach nordyckich oznacza wyjątkowo krótkie dni, a nawet tygodnie bez słońca, zwłaszcza w regionach w pobliżu koła podbiegunowego. Może to mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne, na przykład powodując depresję sezonową. Okres ten kontrastuje jednak z eksplozją witalności znaną jako våryr (wiosenna gorączka), kiedy nadejście słońca zmienia nastrój społeczeństwa, a życie na świeżym powietrzu rozkwita.

Zina Marpegan, młoda Argentynka mieszkająca w Helsinkach, mówi, że jej jakość życia znacznie się poprawiła, gdy kupiła kurtkę odpowiednią na ekstremalne zimno. „Klimat zmusza do adaptacji, ale jednocześnie nagradza niezapomnianym latem” – podsumowuje.

Interakcje społeczne w krajach nordyckich charakteryzują się zazwyczaj trwałymi więziami i silnym poczuciem prywatności. Spotkania odbywają się raczej w kameralnych przestrzeniach i wśród znajomych, niż w przestrzeni publicznej czy z nowo poznanymi osobami.

Wynika to zarówno z czynników geograficznych i historycznych – takich jak niska gęstość zaludnienia – jak i norm kulturowych, które zniechęcają do nadmiernej ekspozycji. „Jesteśmy przyzwyczajeni do unikania najazdów i bycia najeżdżanym” – wyjaśnia Sagen Bru. Do tego dochodzi prawo Jante, które wzmacnia ideę unikania wyróżniania się i nadmiernego popisywania.

Duńskie określenie hygge reprezentuje jedną z najbardziej charakterystycznych koncepcji skandynawskiego stylu życia. Choć często tłumaczy się je jako „przytulny”, obejmuje ono filozofię życia opartą na komforcie emocjonalnym, prostocie i kontakcie z chwilą obecną.

Paula Carrizo opisuje hygge jako „cieszenie się prostotą, zapominanie o zmartwieniach i relaks w domu”. Takie doświadczenie może obejmować wszystko, od czytania przy kominku po dzielenie się filiżanką herbaty z przyjaciółmi w intymnej, spokojnej atmosferze.

W przeciwieństwie do wielu kultur, w których głównym punktem spotkań jest jedzenie, w krajach nordyckich życie towarzyskie często koncentruje się wokół sportu i kontaktu z naturą.

Według profesora Kena Greena, autora badania Sport w Skandynawii i krajach nordyckich, czterech na pięciu dorosłych uczestniczy w klubach sportowych, co odzwierciedla włączenie ćwiczeń do codziennego życia.

Wędrówki piesze, jazda na rowerze, jazda na nartach, kąpiele lodowe i sauny to popularne aktywności , często praktykowane w grupach, pozwalające zarówno na interakcje społeczne, jak i introspekcję.

Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym to kolejny istotny element skandynawskiego dobrostanu. Godziny pracy są zazwyczaj dostosowane do życia rodzinnego, zwłaszcza w przypadku osób z dziećmi. Co więcej, urlopy spowodowane stresem lub wypaleniem zawodowym są powszechne i nie są stygmatyzowane.

„Dobre samopoczucie emocjonalne traktujemy poważnie. Nikt nie oczekuje, że będziesz pracować do wyczerpania” – mówi Carrizo, podkreślając elastyczność systemu pracy.

Jednym z najbardziej uderzających elementów dla osób migrujących do krajów nordyckich jest wysoki poziom zaufania do instytucji. Według ankietowanych, politycy są postrzegani jako zwykli, przystępni i odpowiedzialni obywatele. Niski poziom korupcji i sprawne zarządzanie wzmacniają tę więź.

„Płacę podatki z przyjemnością, bo wiem, że są dobrze wykorzystywane” – twierdzi Olsen, podsumowując relację opartą na wzajemności i wspólnej odpowiedzialności obywateli i państwa.

Skandynawski model szczęścia niekoniecznie objawia się widocznymi przejawami euforii czy entuzjazmu. Opiera się raczej na przewidywalności, spokoju i zaufaniu społecznym. Według Olsena , ta stabilność jest częścią niepisanej zasady społecznej: „Jeśli będę postępować właściwie, będę miał spokojne i pozbawione przygód życie”.

Choć taki styl życia może wiązać się z pewnymi poświęceniami, takimi jak mniejsza spontaniczność czy bardziej ograniczone życie towarzyskie, rezultatem wydaje się być funkcjonalne, bezpieczne i przede wszystkim strukturalnie szczęśliwe społeczeństwo.

The Nation (Argentyna) / GDA.

*Treść została przepisana przy pomocy sztucznej inteligencji, na podstawie informacji z La Nación (GDA) i sprawdzona przez dziennikarza i redaktora.