Naukowcy wykryli potencjalny czynnik rakotwórczy w mleku

Według badań przeprowadzonych przez naukowców z INRAE, AP-HP i CNRS, opublikowanych w środę 23 lipca 2025 r., w mleku matki, mleku modyfikowanym dla niemowląt i mleku dostępnym w sprzedaży wykryto cząsteczki dwutlenku tytanu , potencjalnego czynnika rakotwórczego dla ludzi, którego obecność w żywności jest zabroniona.

Dwutlenek tytanu , powszechnie „stosowany w wielu produktach codziennego użytku” (pastach do zębów, kremach z filtrem przeciwsłonecznym, lekach, tworzywach sztucznych, kosmetykach, papierze, farbach itp.), a także jako biały barwnik i substancja zmętniająca w żywności (E171), został zakazany zapobiegawczo we Francji w 2020 r., a następnie w Unii Europejskiej w 2022 r. – podkreślają naukowcy.

Ich praca, opublikowana w czasopiśmie Science of the Total Environment, dowodzi, że związek ten został wykryty „w mleku ludzkim, zwierzęcym i niemowlęcym, szczególnie w formie nanocząsteczek” .

Cząsteczki dwutlenku tytanu znaleziono w „mleku kobiecym dziesięciu ochotniczek mieszkających w Paryżu lub na pobliskich przedmieściach, w zróżnicowanym stężeniu, przy czym u niektórych kobiet stwierdzono nawet 15 razy więcej cząsteczek niż u innych” , co dowodzi, że substancja ta „może przenikać przez barierę gruczołu piersiowego” .

„100% mleka zwierzęcego (świeżego lub w proszku, od krów, osłów lub kóz)” , pochodzącego zarówno z upraw ekologicznych, jak i konwencjonalnych, a także 83% analizowanych mlek dla niemowląt (komercyjnych, dla dzieci w wieku od 1 do 3 lat, ekologicznych lub nie), zawierało tę substancję.

Dokładniej rzecz biorąc, w jednym litrze mleka dla niemowląt wykryto od 6 milionów do 3,9 miliarda cząsteczek tytanu, a w mleku zwierzęcym od 16 do 348 milionów na litr.

„Obecny stan zanieczyszczenia mleka odzwierciedla poziom narażenia noworodków i matek, ale także dorosłych konsumentów mleka” – stwierdzają naukowcy. Dzieje się tak pomimo zakazu stosowania E171 w żywności, co sugeruje „istnienie zanieczyszczeń innych niż żywność” – podkreślają.

Dwutlenek tytanu został sklasyfikowany jako potencjalny czynnik rakotwórczy dla ludzi w wyniku jego wdychania już w 2006 r., zgodnie z opinią naukowców z INRAE (Narodowego Instytutu Badań Rolnych, Żywnościowych i Środowiskowych), AP-HP (Assistance Publique-Hôpitaux de Paris), synchrotronu SOLEIL i CNRS (Francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych).

Autorzy tego badania chcieli lepiej ocenić „wpływ tej masowej emisji dwutlenku tytanu na żywe organizmy” oraz „rzeczywiste narażenie zwierząt i ludzi” .

Wykazano już, że nanocząsteczki zawarte w dodatku E171 przenikają przez łożysko.

Praca ta może stanowić podstawę przyszłych badań toksyczności.