Pochodzący od ptaków i czasami śmiertelny: czym jest wirus Zachodniego Nilu, którego przypadek stwierdzono we Francji?

Po gorączce denga, jest to najpowszechniejszy flawiwirus na świecie. Podobnie jak inne wirusy RNA – Zika, żółta febra i denga – infekuje ssaki, w tym ludzi, poprzez ukąszenie zakażonego komara. W połowie lipca odnotowano pierwszy przypadek wirusa Zachodniego Nilu w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże.

Wirus Zachodniego Nilu, aktywny od maja do listopada, przenoszony jest głównie przez ptaki: ptaki domowe, takie jak kaczki i gołębie, lub ptaki dzikie, zwłaszcza gatunki wędrowne , które przenoszą wirusa z Afryki do stref umiarkowanych Europy i Azji, gdzie osiedlają się latem.

Komary z rodzaju Culex – w odróżnieniu od komara tygrysiego – są gatunkiem szczególnie przenoszącym choroby. Zarażają się poprzez ugryzienie ptaków będących nosicielami wirusa, a następnie przenoszą go na ludzi, których Instytut Pasteura uważa za „przypadkowych żywicieli”.

Francuska fundacja podaje na swojej stronie internetowej , że w zdecydowanej większości przypadków (80%) „zakażenie wirusem Zachodniego Nilu przebiega bezobjawowo”.

Jednak w rzadkich przypadkach wirus Zachodniego Nilu może wywołać wysoką gorączkę od trzech do sześciu dni po ukąszeniu, której towarzyszą „ból głowy, ból pleców, ból mięśni, kaszel, obrzęk węzłów chłonnych na szyi, a często także wysypka, nudności, ból brzucha, biegunka i objawy ze strony układu oddechowego”.

Podsumowując, 20% osób ukąszonych przez komara zakażonego wirusem Zachodniego Nilu będzie cierpieć na zespół grypopodobny. Instytut Pasteura wskazuje, że powikłania neurologiczne mogą być spowodowane infekcją w mniej niż 1% przypadków, szczególnie u osób z obniżoną odpornością lub w podeszłym wieku.

W takich przypadkach, choć pacjent zazwyczaj może wyzdrowieć samodzielnie, czasami z następstwami, „zakażenie wirusowe może okazać się śmiertelne, zwłaszcza u osób starszych”.

Wirus Zachodniego Nilu został po raz pierwszy zidentyfikowany na kontynencie afrykańskim, w Ugandzie, w 1937 roku. W Europie i Francji pierwsze przypadki zachorowań u ludzi odnotowano w latach 60. XX wieku.

„Obecnie jest to choroba endemiczna w regionie Morza Śródziemnego, w Europie Środkowej i Ameryce Północnej, gdzie jest przyczyną zgonów u ludzi” – wyjaśnia Instytut Pasteura.

„Pierwszy rodzimy przypadek Zachodniego Nilu w 2025 roku został zidentyfikowany we Francji kontynentalnej. Przypadek ten występuje w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, a pierwsze objawy pojawiły się 15 lipca” – informuje Public Health France w swoim najnowszym biuletynie .

Do tej pory w lipcu odnotowano przypadki w trzech innych krajach europejskich: Grecji, Włoszech i Rumunii. W 2024 roku wirusem Zachodniego Nilu zaraziło się 39 osób we Francji, głównie w południowo-wschodniej części kraju, i 1300 w Europie.