Rak płuc: Odkryto mutację, która może być sprzymierzeńcem immunoterapii

Mutacja genetyczna, obecna u około 5% pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca, wiąże się z skuteczniejszą i trwalszą odpowiedzią na immunoterapię. Dowodzi tego duże międzynarodowe badanie opublikowane w czasopiśmie „Annals of Oncology”, koordynowane przez Dana-Farber Cancer Institute w Stanach Zjednoczonych we współpracy z Regina Elena National Cancer Institute (IRE) w Rzymie.

Immunoterapia zrewolucjonizowała leczenie raka płuca, jednak tylko ułamek pacjentów odnosi z niej korzyści. Zrozumienie, dlaczego niektórzy reagują na leczenie, a inni nie, jest jednym z największych wyzwań onkologii precyzyjnej, podkreślają eksperci. Znaczący krok naprzód stanowi nowe badanie, które zidentyfikowało mutację genu DNMT3A jako potencjalny biomarker odpowiedzi na immunoterapię u pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca. Jak podano w komunikacie prasowym, guzy z tą mutacją włączają „latarnie”, które lepiej przyciągają układ odpornościowy. Pacjenci z mutacją wykazywali prawie dwukrotnie wyższy wskaźnik odpowiedzi niż pacjenci bez mutacji, a także znacznie dłuższe całkowite przeżycie.

Autorzy uważają, że badanie otwiera drogę do nowych odkryć terapeutycznych: w niedalekiej przyszłości możliwe będzie zwiększenie skuteczności immunoterapii poprzez oddziaływanie na sam gen Dnmt3A za pomocą leków modulujących jego aktywność.

Gen Dnmt3A, jak wyjaśniają eksperci, bierze udział w naturalnym procesie zwanym metylacją, który reguluje aktywność genów, działając jak przełącznik: może je „wyłączyć” bez zmiany ich kodu. Mutacja genu wydaje się sprawiać, że guz jest bardziej rozpoznawalny przez układ odpornościowy, a tym samym bardziej podatny na działanie inhibitorów punktów kontrolnych układu odpornościowego (Pd-1/Pd-L1).

W międzynarodowym badaniu wzięło udział ponad 1500 pacjentów z renomowanych ośrodków, takich jak Dana-Farber w Bostonie, Memorial Sloan Kettering w Nowym Jorku, Gustave Roussy we Francji oraz IRE. Stefano Scalera, młody badacz poniżej 40. roku życia z IFO (Hospital Physiotherapy Institutes), również odegrał kluczową rolę, przyczyniając się do analiz bioinformatycznych.

„To odkrycie” – mówi Marcello Maugeri-Saccà, współautor badania i badacz kliniczny w Centrum Badań Klinicznych IFO – „pozwala nam zidentyfikować podgrupę pacjentów, którzy mogą odnieść szczególne korzyści z immunoterapii, dzięki czemu wybory terapeutyczne będą bardziej ukierunkowane i spersonalizowane”. Dla Federico Cappuzzo, dyrektora ds. Onkologii Medycznej 2 w IRE, „nowe dowody wskazują na strategiczne znaczenie zrozumienia zmian molekularnych dla lepszego doboru pacjentów i maksymalizacji skuteczności immunoterapii”. Giovanni Blandino, pełniący obowiązki dyrektora naukowego IRE, komentuje: „To znaczący wynik, który wzmacnia naszą zdolność do prowadzenia badań translacyjnych, czyli przekształcania odkryć naukowych w konkretne korzyści dla pacjentów. Pokazuje on również siłę międzynarodowej współpracy w nowatorskich projektach z zakresu onkologii precyzyjnej”.