Główną przeszkodą na drodze do uznania Juliána Carrillo jest brak wyników: Víctor Barrera

Anioł Vargas

Gazeta La Jornada, piątek, 9 maja 2025 r., s. 5

Nadszedł czas, aby zacząć spłacać historyczny dług wobec Juliána Carrillo, mówi muzykolog Víctor Barrera, dyrektor Narodowego Centrum Badań, Dokumentacji i Informacji Muzycznej im. Carlosa Cháveza (Cenidim).

Zdaniem badacza problem nie polega na tym, że pochodzący z Ahualulco, San Luis Potosí kompozytor, dyrygent, skrzypek i teoretyk (1875-1965) jest całkowicie nieznany w Meksyku, lecz na tym, że nie jest ceniony tak, na ile zasługuje.

Jak możemy go podziwiać, jeśli nie słychać jego muzyki? – pyta pedagog, który uważa, że ​​tegoroczne obchody 150. rocznicy urodzin artysty stanowią punkt wyjścia do uznania i ponownego nawiązania kontaktu z Juliánem Carrillo oraz podzielenia się tym z Meksykiem poprzez publikację i interpretację jego dzieł.

Z okazji tej rocznicy – ​​która upamiętnia również sześćdziesiąt lat od jego śmierci (9 września) i 110. rocznicę odkrycia Sound 13, dzięki któremu twórca zrewolucjonizował świat muzyki na początku ubiegłego wieku – Cenidim odda mu dziś hołd okrągłym stołem i koncertem w Palacio Bellas Artes.

Dyskusja panelowa odbędzie się o godzinie 18:00. w sali Adamo Boari zatytułowanej „Hołd dla Juliana Carrillo: nauka i muzyka w dialogu” poruszy kwestię dwoistości tej postaci jako naukowca i muzyka, a także jego spuścizny w postaci połączenia nauki i sztuki, które definiuje jego twórczość.

Centralną częścią wydarzenia będzie wstępna prezentacja edycji Symfonii nr 1, będącej owocem współpracy ośrodka badań muzycznych i Narodowej Orkiestry Symfonicznej (OSN), która później wykona utwór w sali głównej o godz. 20:00.

W hołdzie weźmie udział Ludwig Carrasco, dyrektor naczelny OSN; Pedro Castillo, badacz z Centrum Nauk o Złożoności na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym Meksyku (UNAM), Armando Torres, magister nauk medycznych i kompozytor, a także muzykolog Elena Kopylova, odpowiedzialna za edycję symfonii, i Víctor Barrera, obaj z Cenidim.

To pierwszy z serii hołdów, jakie złożymy Carrillo w ciągu roku. Jest to monumentalna postać i nie możemy jej oddać tylko i wyłącznie w formie hołdu. To byłoby niesprawiedliwe; jest gigantem muzyki nie tylko w Meksyku, ale i na całym świecie, z bardzo długą i ważną karierą – powiedział Víctor Barrera.

W wywiadzie podkreślił, że inicjatywa ta była możliwa dzięki wspólnym wysiłkom Cenidim, OSN i Ministerstwa Kultury San Luis Potosí, które udostępniło możliwości publikacji dzieła kompozytora, jako strażnik praw do niego.

Zapowiedział, że po ukończeniu ostatecznej edycji pierwszej symfonii rozpocznie pracę nad utworami na skrzypce solo, skrzypce i fortepian, sekstet smyczkowy i kilka innych utworów. Kolejne wydania będą ukazywać się przez cały rok i będą poświęcone różnym momentom z życia Carrillo.

Podkreśla, że ​​Symfonia nr 1 jest pierwszą kompozycją napisaną przez Meksykanina za granicą. Muzyk i naukowiec z Potosí skomponował ją podczas studiów w Konserwatorium Lipskim w Niemczech – jednej z najważniejszych instytucji kształcenia muzycznego pod koniec XIX i na początku XX wieku – gdzie osobiście wykonał ją po raz pierwszy, dyrygując orkiestrą tej uczelni w 1902 roku.

To piękna symfonia. Jak podkreśla muzykolog, utwór ten odsłania postać raczej zapomnianego Juliána Carrillo , a następnie wyjaśnia, że ​​utwór ten był już grany w Meksyku. Twierdzi nawet, że utwór ten został nagrany razem z Symfonią nr 2 przez dyrygenta orkiestry Potosí, José Miramontesa Zapatę, który zmarł 19 kwietnia i wyróżnił się godną pochwały pracą nad muzyką tego twórcy oraz jej rozpowszechnianiem.

Istnieje kilka wcześniejszych utworów, ale ta symfonia stanowi początek. Jest to bardzo piękny utwór, łączący style; Koncepcyjnie odzwierciedla smaki i kolory Meksyku oraz tradycje muzyki niemieckiej. To, co robi Carrillo, jest fantastyczne i bardzo mało znane. Istnieją pewne odosobnione wysiłki, jak np. wysiłki nauczyciela Miramontesa; Dlatego ważne jest, aby te edycje były tworzone w tym kontekście.

Według Víctora Barrery brak partytur muzyki tego kompozytora jest główną przeszkodą na drodze do jego powszechnego uznania i docenienia. „Nie sądzę, żeby istniała jakaś wrogość. Jak mówi przysłowie: „Nikt nie kocha tego, czego nie zna”. Jeśli nie będą mieli żadnych materiałów, jak mają to zagrać? on utrzymuje.

Najlepszym hołdem, jaki możemy złożyć Juliánowi Carrillo, jest udostępnienie jego dzieł orkiestrom, muzykom, nauczycielom i uczniom, aby mogli je wykonywać. Ważne jest dla nas, aby materiały te były dostępne w aktualnych wydaniach, w formatach obecnie stosowanych w redakcjach (drukowanych i cyfrowych), wolnych od błędów drukarskich, tak jak miało to miejsce, gdy proces był ręczny.

Zaproszenie Debussy'ego

W swoich czasach, na przełomie XIX i XX wieku, ten artysta i naukowiec z Potosí uważany był w Europie i Stanach Zjednoczonych za jednego z największych rewolucjonistów muzycznych wszech czasów.

Uważano go za wizjonera i człowieka odważnego, ponieważ stworzył Sound 13, nowy sposób pojmowania muzyki: teorię opartą na mikrotonach. Istnieją niepotwierdzone jeszcze informacje, że w 1950 r. był kandydatem do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za eksperyment dotyczący prostowania prawa węzłowego.

Przeszukałem archiwa historyczne Fundacji Nobla i nie znalazłem twojego nazwiska. Oczywiście, istniał taki wniosek, ale ostatecznie mógł on nie zostać przyjęty. Tak sobie wyobrażam – mówi muzykolog, podkreślając, że jeszcze przed powstaniem Sonido 13 Carrillo został zaproszony w 1911 roku przez Claude'a Debussy'ego do przewodniczenia międzynarodowemu kongresowi poświęconemu teorii muzyki.

Do tego należy dodać, że był także wyjątkowym skrzypkiem, wirtuozem, który w 1904 roku, będąc w Belgii, wygrał międzynarodowy konkurs z wyróżnieniem .

Zdaniem reżysera filmu Cenidim, wokół postaci i muzyki Juliana Carrillo narosła pewna niesprawiedliwość. Uważa, że ​​praca nad Sonido 13 przyćmiewa inną, bardzo błyskotliwą część jego kariery i jej twórcze owoce.

Mamy wobec niego dług historyczny. W pewnym sensie, poprzez Narodowy Instytut Sztuk Pięknych i Literatury, podejmujemy inicjatywę, aby ponownie udostępnić jego myśl muzyczną Meksykowi i reszcie świata.