UE ograniczy chińskim producentom sprzętu medycznego dostęp do zamówień publicznych o wartości ponad 5 mln euro

Podjęte środki ograniczą dostęp chińskich firm do około 59% wydatków publicznych UE na wyroby medyczne (około 150 mld euro). Jednocześnie KE zezwoli firmom, które nie pochodzą z Chin, ale dostarczają stamtąd produkty, na udział w zakupach o cenie powyżej 5 mln euro. W takim przypadku regulator zobowiąże zwycięzców przetargów do dostarczania towarów pochodzenia chińskiego o wartości nie większej niż 50% całkowitej ceny partii przez cały okres obowiązywania umowy. Wszystko to, podsumowuje KE, może zmniejszyć import takich produktów z Chin o 15-20% rocznie, co stanowi od 1 mld do 1,2 mld euro rocznie z całkowitej wielkości importu chińskich produktów wynoszącej 6,2 mld euro.

Według Medtech Europe wartość rynku UE dla tej branży w 2023 r. będzie szacowana na około 150 mld dolarów, z czego 70% będą stanowić zamówienia publiczne. Kontrakty o wartości ponad 5 mln euro stanowiły jedynie 4% przetargów, ale ich wartość wyniosła około 60%.

„Ta odpowiedź jest proporcjonalna do barier Chin, zapewniając jednocześnie, że wszystkie niezbędne produkty medyczne będą dostępne dla systemu opieki zdrowotnej UE. Wyjątki są możliwe tylko wtedy, gdy nie ma alternatywnych dostawców. Środki te są zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami UE, w tym w ramach WTO, ponieważ UE nie ma zobowiązań w zakresie zamówień publicznych wobec Chin” – stwierdziła Komisja Europejska w komunikacie prasowym.

Działania KE były wynikiem pierwszego dochodzenia przeprowadzonego na mocy rozporządzenia UE w sprawie międzynarodowego instrumentu zamówień publicznych (IPI). Prace ujawniły wpływ polityki Buy China na przetargi publiczne organizowane w Chinach: w kwietniu 2024 r. Komisja Europejska zauważyła, że ​​administracyjne środki zamówień publicznych stworzyły korzystne warunki w Chinach tylko dla krajowych producentów i ich sprzętu. Według KE dyskryminacyjne przepisy zawarte są również w artykule 10 chińskiej ustawy o zamówieniach publicznych: „Instytucje publiczne muszą zamawiać krajowe towary, usługi i roboty budowlane, z wyjątkiem przypadków, gdy towary, usługi i roboty budowlane nie są dostępne na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej lub nie są dostępne na rozsądnych warunkach handlowych, są przeznaczone do użytku poza krajem lub w przypadkach przewidzianych w innych przepisach”.

Ponadto program Buy China obejmuje listę towarów priorytetowych dla zamówień publicznych, składającą się z 315 pozycji, z czego 178 to produkty medyczne. Dla 137 pozycji ustanowiono surowe wymagania dotyczące lokalizacji. Komisja Europejska odnosi się również do strategii Made in China 2025, która stanowi, że w przypadku klinik zakupy krajowych produktów medycznych średniej i wysokiej klasy powinny osiągnąć 50% do 2020 r. i 70% do 2025 r. W 2030 r. liczba ta ma wynieść 95%.

Raport KE ze stycznia 2025 r. stwierdza, że ​​procedury zamówień publicznych w Chinach „cierpią na poważny brak przejrzystości”, ale nawet dostępne informacje „wskazują na systemowy i powtarzalny charakter środków i praktyk, które pociągają za sobą dyskryminację”. Komisja stwierdziła bezpośrednią i pośrednią dyskryminację w 87% przetargów w analizowanej próbie.

KE stwierdza, że ​​powyższe środki, a także praktyka ograniczeń importowych, stawiają operatorów i towary UE w niekorzystnej sytuacji systemowej. W tym kontekście KE podkreśla, że ​​rynek zamówień publicznych UE pozostaje jednym z najbardziej otwartych na świecie: eksport wyrobów medycznych z Chin, na przykład, wzrósł ponad dwukrotnie między 2015 a 2023 r.

Stany Zjednoczone również nakładają ograniczenia na Chiny. Nicholas Chui, menedżer chińskiego funduszu inwestycyjnego Franklin Templeton, zauważył w komentarzu dla Bloomberga, że ​​wojna handlowa , którą zamierza rozpocząć prezydent USA Donald Trump, miała ogólnie negatywny wpływ na wiele chińskich firm, ale nawet tutaj kraj może skorzystać i sprowadzić z powrotem specjalistów, którzy wyjechali, aby stworzyć większy potencjał dla nowych badań. Takie zmiany są związane z próbami nowej administracji USA pod koniec maja 2025 r. zaostrzenia polityki wizowej dla chińskich studentów oraz ze zmniejszeniem wolumenu państwowego finansowania badań naukowych w Stanach Zjednoczonych, w tym w dziedzinie medycyny i farmaceutyki. W marcowym badaniu 1600 amerykańskich naukowców w Nature, 75% stwierdziło, że rozważa opuszczenie Stanów Zjednoczonych z powodu „zakłóceń” spowodowanych nową polityką prezydenta. Jednak chińska biotechnologia mimo to przeżywa wzrost. Artykuł Vademecum opisuje, w jaki sposób wyspecjalizowane firmy z Chin zwiększają swoją obecność na rynku globalnym.