Onbestuurbaarheid. De twee strategische fouten.

Er zijn in naam van de partijbelangen twee strategische fouten gemaakt, waardoor het land enkel nog onder bestuur staat, zonder hervormingen. Dat zal het land ervan weerhouden vooruit te komen

De Eerste

In 2024 had Luís Montenegro twee opties:

a) Te zeggen dat, hoewel hij tijdens de verkiezingscampagne de rode lijnen had verdedigd, de Portugese kiezers hem hierin niet steunden. Dat in een democratie de regeringen door meer dan 50% van de afgevaardigden worden gesteund, omdat democratie gebaseerd is op de wil van de meerderheid en niet van de grootste minderheid en daarom zou het begrepen moeten worden met Chega of met de PS b) Houd je woord en weiger elke dialoog met Chega.

Hij besloot het gesprek met Chega te weigeren. En hij koos hiervoor omdat het de manier was waarop hij zelfstandig kon regeren. Om deze optie te rechtvaardigen, draaide hij de anti-Chega-campagne van de PS de afgelopen jaren in zijn voordeel om en zette hij een communicatiestrategie op waarin hij de persoonlijkheid van André Ventura rechtstreeks aanviel. In de ochtend werd de samenstelling van het bestuur van de Assemblee van de Republiek met Chega overeengekomen, en in de avond werd ontkend dat er een akkoord met Chega was bereikt, omdat er met Chega niemand had gesproken of afspraken had gemaakt. De volgende dag werd Ventura ervan beschuldigd instabiel en onbetrouwbaar te zijn, omdat ze niet had voldaan aan wat de dag ervoor was afgesproken (en ontkend)…

Deze strategie van persoonlijke aanval op Ventura en zijn betrouwbaarheid werd voortgezet tijdens de korte zittingsperiode en tijdens de laatste verkiezingscampagne.

Toen Ventura besefte dat er geen kans was om tot een overeenkomst met Montenegro te komen, ging hij zijn eigen weg. Hij kon de demagogische retoriek gebruiken die in Europa de opkomst van extreemrechtse partijen bevordert.

Het was een strategische fout van het land, dat de kans verspeelde om een ​​regering te vormen met een zeer grote absolute meerderheid, die hervormingen kon doorvoeren en Portugal vooruit kon helpen.

We bleven zitten met een minderheidsregering, met alleen de huidige leiding, die het nog geen twaalf maanden heeft volgehouden. Dat de premier, ondanks zijn uitstekende politieke prestaties, vooral geld uitdeelde met als doel kiezers te trekken.

Dat Chega tegenwoordig de tweede partij is, komt doordat Luís Montenegro in 2024 besloot de partij te royeren. Als Chega bij de regering betrokken was geweest, zou het niet de macht hebben gehad die het nu heeft.

Maar het blijft opmerkelijk dat, of het nu in 2024 is of nu, van links tot rechts, niemand in de politieke klasse of de meeste commentatoren het principe noemt dat democratie gebaseerd is op de regering van de meerderheid en niet op die van de grootste minderheid en dat, zoals in alle democratische landen gebeurt, wanneer geen enkele partij de meerderheid van de afgevaardigden behaalt, coalities worden gevormd om de steun van meer dan 50% van de afgevaardigden te garanderen. Zelfs André Ventura beroept zich al op het recht om alleen te regeren als hij simpelweg de meeste stemmen krijgt.

De Tweede

De tweede strategische fout was die van Rui Rocha, die op het laatste moment het voorstel van de PSD voor een overeenkomst vóór de verkiezingen afwees (en waarom gebeurde dat pas op het laatste moment?). Het was een genereus voorstel dat het aantal afgevaardigden van het Liberale Initiatief aanzienlijk vergrootte, de IL in de regering bracht en haar de mogelijkheid gaf om in te grijpen en invloed uit te oefenen op het regeringsbeleid.

Deze overeenkomst ter voorbereiding op de verkiezingen, waarbij de IL wordt geïntegreerd in de AD, zou ervoor kunnen zorgen dat de partij met behulp van de methode-d'Hondt een absolute meerderheid van de afgevaardigden in de Assemblée van de Republiek zou kunnen behalen. Niet alleen door de som van de stemmen, maar ook door de mobiliserende kracht die voortvloeit uit de mogelijkheid om een ​​absolute meerderheid te behalen.

Cavaco Silva, die in de PSD werd gekozen, droeg Freitas do Amaral voor als kandidaat voor het presidentschap van de Republiek. Hij heeft hem nooit bedankt voor de uitstekende bijdrage die hij leverde aan het behalen van de eerste absolute meerderheid voor de PSD. Sterker nog, als Freitas niet genoeg stemmen had om tot president gekozen te worden, begrepen de Portugezen dat als ze bij de parlementsverkiezingen de stemmen die ze aan Freitas do Amaral hadden gegeven, zouden concentreren in Cavaco Silva, er genoeg stemmen zouden zijn voor een sterke regering met een absolute meerderheid in de AR.

Door deze weigering bleef het Liberale Initiatief ongewijzigd (met slechts één afgevaardigde meer), stond het buiten de regering en had het geen enkele politieke invloed op zijn ideeën.

Maar hij liet het land opnieuw achter met een minderheidsregering, met slechts 92 parlementsleden, zonder enige capaciteit om hervormingen door te voeren en waarvan de duur onzeker was. Wanneer zal het defensiebudget aanzienlijk moeten worden verhoogd, nu het internationale economische klimaat slecht is en de rekeningen in verschillende sectoren dalen?

Marcelo, die had laten weten dat hij deze keer alleen een regering zou beëdigen die stabiliteit zou garanderen voor een wetgevend orgaan, moest uiteindelijk genoegen nemen met de belofte dat het regeringsprogramma niet zou worden afgewezen door de Assemblee van de Republiek.

Montenegro is een zeer bekwame politicus. Zijn overwinningsretoriek was buitengewoon en deed ons vermoeden dat de Portugezen hem hadden uitgekozen om te regeren. En dus moesten ze hem laten werken. Maar aan het einde van de dag - en dat zal steeds duidelijker worden naarmate de dagen verstrijken - zal deze grote illusie vervagen. Omdat slechts 31,2% voor deze regering heeft gestemd en, zodra de illusie dat de kiezers van Chega ook de kiezers van AD zouden zijn, is verdwenen, 63% tegen deze regering zal hebben gestemd.

Nu is hij veroordeeld om te regeren als Guterres, in een minderheidspositie (op dit moment, met de PS die haar wonden likt en Chega die ervan droomt een alternatief te zijn, is er geen andere optie), met specifieke overeenkomsten links en rechts, en met het risico dat de AR goedkeurt wat ze wil, populistische en verspillende maatregelen, en alle maatregelen verwerpt die opofferingen vereisen; tot ze hem weer neerslaan. Moeilijke maar noodzakelijke hervormingen, zoals die van de NHS, laten nog even op zich wachten. Het land zal blijven wachten…

N.B. Als we kijken naar de woorden van politici die zo vaak worden aangehaald als ze persoonlijk van nut zijn: waar houdt de belangrijkste verkiezingsbelofte van 2024 op? “Maak tegen eind 2025 een einde aan de wachtlijsten die de maximaal gegarandeerde tijd overschrijden en zorg voor een huisartsgeneeskundige respons voor alle gebruikers in Portugal.”