Paus zegt dat er geen tolerantie mag zijn voor misbruik

Paus Leo XIV heeft gezegd dat er in de katholieke kerk geen enkele vorm van misbruik mag zijn – seksueel, spiritueel of van gezag – en heeft opgeroepen tot ‘transparante processen’ om een ​​cultuur van preventie in de hele kerk te creëren.

De paus deed zijn eerste publieke uitspraken over het seksueel misbruikschandaal door geestelijken in een schriftelijke boodschap aan een Peruaanse journalist die een bijzonder flagrante zaak van misbruik en financiële corruptie binnen een in Peru gevestigde katholieke beweging, Sodalitium Christianae Vitae, had gedocumenteerd.

De boodschap werd vrijdagavond voorgelezen in Lima, tijdens de opvoering van een toneelstuk gebaseerd op het Sodalitium-schandaal en het werk van journaliste Paola Ugaz.

"Het is dringend noodzakelijk om in de hele Kerk een cultuur van preventie te creëren die geen enkele vorm van misbruik tolereert – of het nu gaat om macht of gezag, of om gewetensmisbruik, of om geestelijke of seksuele mishandeling", aldus Leo XIV in zijn boodschap. "Deze cultuur zal alleen authentiek zijn als ze voortkomt uit actieve waakzaamheid, transparante processen en oprecht luisteren naar degenen die gekwetst zijn. Hiervoor hebben we journalisten nodig."

De paus is bekend met het Sodalitium-schandaal omdat hij twintig jaar als priester-missionaris en bisschop in Peru heeft gewerkt, waar de groep in 1971 werd opgericht. De toenmalige bisschop Robert Prevost was als woordvoerder van de Peruaanse bisschoppen verantwoordelijk voor het aanhoren van de slachtoffers van Sodalitium en hielp sommigen van hen bij het bereiken van financiële schikkingen met de organisatie.

Nadat paus Franciscus hem in 2023 naar het Vaticaan had gehaald, hielp Prevost de groep volledig te ontmantelen en zag hij toe op het ontslag van een machtige bisschop van Sodalitium. De Sodalitium werd eerder dit jaar officieel opgeheven, nog vóór Franciscus' dood.

Nu, als paus, moet Leo XIV toezien op de ontmanteling van de groep en haar actieve leden. De Vaticaanse gezant ter plaatse, Monseigneur Jordi Bertomeu, las de boodschap van de paus vrijdagavond voor, terwijl hij samen met Ugaz op het podium verscheen.

In de boodschap prees de paus ook journalisten voor hun moed om de machthebbers ter verantwoording te roepen, eiste hij dat de overheid hen beschermde en zei hij dat een vrije pers een “gemeenschappelijk goed is dat niet kan worden verworpen.”

Ugaz en een slachtoffer van Sodalitium, Pedro Salinas, zijn al jarenlang strafrechtelijk en civielrechtelijk vervolgd door Sodalitium en haar aanhangers vanwege hun onderzoeksjournalistiek over de corrupte praktijken en het financiële wangedrag van de groep. Ze hebben de paus geprezen voor zijn aanpak van de zaak.

Het misbruikschandaal is een van de lastigste kwesties waarmee de huidige paus kampt, vooral gezien de eisen van overlevenden dat de paus nog verder moet gaan dan Franciscus door een nultolerantiebeleid te voeren ten aanzien van misbruik in de hele kerk, met inbegrip van misbruikers waarvan de slachtoffers volwassen zijn.