Wetenschappers dagen lang bestaande theorie uit over waarom Mars rood is

De vierde planeet vanaf de zon is beroemd om zijn roestrode kleur, maar wetenschappers denken nu dat we het mis hebben over hoe de planeet aan die opvallende kleur komt.

De rode kleuring komt van ijzermineralen in het stof van Mars, geen verrassing. Maar een team van ESA- en NASA-wetenschappers denkt nu dat Mars eerder in zijn verre verleden roestte dan voorheen bekend was, toen vloeibaar water wijdverspreid was op het oppervlak van de planeet.

IJzeroxide, dat nu verspreid is over Mars, kan zich onder verschillende omstandigheden vormen. Wetenschappers dachten eerder dat het ijzeroxide op het oppervlak van Mars hematiet was, dat zich waarschijnlijk vormde door interacties met de atmosfeer van de planeet toen het oppervlak van Mars droog was.

Maar de nieuwe analyse biedt een andere oorsprong: de opvallende roodheid van Mars lijkt meer te passen bij de kleur van ijzeroxiden die water bevatten, of ferrihydriet. Ferrihydriet behoudt zijn watersignatuur lang nadat het water dat aanwezig was tijdens zijn vorming, is verdwenen, en het onderzoeksteam ontdekte zijn signatuur in het roodachtige stof dat over de planeet verspreid was.

In het onderzoek , dat vandaag in Nature Communications is gepubliceerd, hebben wetenschappers geprobeerd om Marsstof in een laboratoriumomgeving na te bootsen, zodat het overeenkomt met het stof dat in ruimteobservaties van de planeet is waargenomen.

"We probeerden een replica van Marsstof te maken in het laboratorium met behulp van verschillende soorten ijzeroxide. We ontdekten dat ferrihydriet gemengd met basalt, een vulkanisch gesteente, het beste past bij de mineralen die door ruimtevaartuigen op Mars zijn gezien," zei Adomas Valantinas, een onderzoeker aan de Brown University en hoofdauteur van de studie die de bevindingen beschrijft, in een ESA-persbericht. "Mars is nog steeds de rode planeet. Het is alleen zo dat ons begrip van waarom Mars rood is, is veranderd."

Hoewel eerder onderzoek suggereerde dat ferrihydriet mogelijk in Marsstof zou kunnen bestaan, combineerden de laboratoriumexperimenten van het team gegevens van missies met hands-on testen om het idee te bevestigen. De onderzoekers maalden het ijzer in het lab tot een vergelijkbare grootte als Marsstofdeeltjes en analyseerden hun labstof met dezelfde technieken die werden gebruikt door ruimtevaartuigen die rond de Rode Planeet cirkelden.

"We kijken reikhalzend uit naar de resultaten van komende missies zoals ESA's Rosalind Franklin-rover en de NASA-ESA Mars Sample Return, waarmee we dieper kunnen onderzoeken wat Mars rood maakt", aldus Colin Wilson, ESA's Trace Gas Orbiter (TGO) en Mars Express-projectwetenschapper, in hetzelfde persbericht.

"Sommige van de monsters die al door NASA's Perseverance-rover zijn verzameld en wachten op terugkeer naar de aarde, bevatten stof; zodra we deze kostbare monsters in het laboratorium hebben, kunnen we precies meten hoeveel ferrihydriet het stof bevat en wat dit betekent voor ons begrip van de geschiedenis van water - en de mogelijkheid van leven - op Mars."

Het kan nog wel even duren voordat we de exacte samenstelling van Mars kennen, maar dankzij de observaties van wetenschappers vanaf het oppervlak en in laboratoria op aarde komen we dichter bij de waarheid.